මෙරට දුම්රිය මාර්ග පද්ධ­තියේ කෙටි දුරක් තුළ ඉහළ උස­කට ළඟා­ වන දුෂ්කර මාර්ග කොට­සක් ලෙස රඹු­ක්කන - කඩු­ග­න්නාව දුම්රිය මාර්ග කොටස හැඳි­න්විය හැකිය. ඒ ආශ්‍රිත සුවි­ශේෂ ස්ථාන සහ ඉංජි­නේ­රු­මය නිමැ­වුම් සොයා කඩු­ග­න්නාවේ සිට පාග­ම­නින් දුම්රිය මාර්ගය දිගේ යන සංචා­ර­යක් ඇසු­රෙන් සැක­සෙන ලිපි පෙළකි.

ඉහළ කෝට්ටේ දුම්රිය පොළ ආස­න්නයේ දකුණු දෙසට විහි­දුණු අතුරු දුම්රිය මාර්ග­යකි. එය හඳු­න්වන්නේ “පොත්තා­පි­ටිය සයි­ඩිම” කියාය.

පොත්තා­පි­ටිය සයි­ඩිමට එපි­ටින් වූ පොල් ගස දුම්රිය මඟ ජීවි­තය කර­ගත් එක් මිනි­ස­කුගේ මතක සල­කු­ණකි. 1880දී දුම්රිය මඟ අද්දර ඉහළ කෝට්ටේ ඉපිද, මීයන් ඇල්ල බිංගෙය කණි­න්නට සිය ශ්‍රමය කැප කළ, ඉන් අන­තු­රු­වද විශ්‍රාම යන තුරු දුම්රිය මඟෙහි නඩත්තු අංශයේ සේවය කළ එස්.පී. අප්පුවා නම් අයකු මිහි­දන් කළ තැන හඳු­නා­ග­න්නට සිටුවූ පොල්ගස අද අඩි විසි­ප­හක් තිහක් උසට වැවී තිබේ. ඔහු මිය­ගොස් ඇත්තේ 1974දීය. වම් පසින් ඇති කෙසෙල් ගස් සහිත ගොඩැල්ලේ නිද­න්නේද පෙට්‍රොල්මන්ව­ර­යෙකු ලෙස සේවය කර­මින් සිට මිය­ගිය ගල්ලෙනේ ගෙදර සමරා ය. පසු­ගිය ලිපියේ සඳ­හන් ව තිබූ “භූත-පෙට්‍රොල්” රාජ­කා­රිය ආරම්භ කර­න්නට මුල්වුණු සිද්ධි­යට මුහුණ දී ඇත්තේ ඔහුය. ඒ අනුව බලන කල මේ දුම්රිය මඟ දෙපස බොහෝ තැන්, දුම්රිය මඟ වෙනු­වෙන්ම ඉපදී ජීවත් වූ බොහෝ දෙනෙ­කුගේ නිජ­බිම් සහ සොහොන් බිම්ය. දින­පතා දුම්රිය භාවිත කරන දෙනෝ දහ­සක් මේ මඟ දිගේ සතු­ටින් ඉහළ පහළ යන්නේ ඔවුන්ගේ දහ­ඩිය, සුසුම් ගැන නොදැන හෝ නොසි­ත­මිනි.

“පොත්තා­පි­ටිය සයි­ඩිම” දැනට භාවි­ත­යට ගන්නේ මාර්ග නඩත්තු අංශයේ ට්‍රොලි සහ ඩක්කු නැවැ­ත්වීම සඳහා වුවද අතී­තයේ මේ සයි­ඩිම භාවිතා කර ඇත්තේ ඉහළ කෝට්ටෙන් ඉහළ කොට­සේදී තිරිංග ක්‍රියා විර­හිත වීම­කින් පසු රියැ­දුරු පාල­න­යෙන් ගිලි­හෙන දුම්රිය තව­දු­ර­ටත් පහ­ළට ඇදී යෑම වළකා අන­තුර අවම හානි­ය­කින් වළක්වා ගැනී­ම­ටය.

“ඉස්සර වාෂ්ප එන්ජින් කාලේ නිතර නිතර දුම්රිය වල තිරිංග වැඩ කරන්නේ නැතිව පහ­ළට ගහ­ගෙන එනවා. ඒක නිසා කෝච්චි­යක් උඩට යැව්වට පස්සේ පීල්ල සයි­ඩිම පැත්තට හැරෙන විදි­යට කැබින් එකෙන් ලීව­රය හදල තියෙ­නවා. ඒක වෙනස් කරන්නේ කෝච්චිය බලන පැන්නට පස්සේ තමයි. ගොඩක් වෙලා­වට ඊළඟ කෝච්චි­යට තමයි පීල්ල හදන්නේ.” අපට මඟ­පෙ­න්ව­න්නට පැමිණි 2014-15 සමයේ ඉහ­ළ­කෝට්ටේ දුම්රිය ස්ථානා­ධි­ප­ති­ව­රයා වූ එච්.එම්. විජේ­සිරි මහතා “පොත්තා­පි­ටිය සයි­ඩිමේ” භාවි­තව පැහැ­දිලි කලේ එලෙ­සිනි.

ඈත අතී­තයේ පම­ණක් නොව මෑත ඩීසල් එන්ජින් යුග­යේද, කඩු­ග­න්නාවේ සිට පහ­ළට යන දුම්රි­යද, රඹු­ක්කන සිට ඉහ­ළට ගිය දුම්රි­යද අවස්ථා ගණ­නා­වක තිරිංග ක්‍රියා­වි­ර­හිත වීමෙන් මෙම මාර්ග කොට­සේදී අන­තු­රට ලක්වී තිබේ. කඩු­ග­න්නාවේ සිට පහ­ළට යමින් තිබූ භාණ්ඩ සහ තෙල් ප්‍රවා­හන දුම්රි­යක් එසේ තිරිංග ක්‍රියා විර­හිත වීමෙන් පසු ඉහළ කෝට්ටේ දුම්රි­ය­පොළ අස­ලදී පෙරළී ඇත්තේ 1999 වස­රේ­දීය. දුම්රි­ය­පොළ අස­ලම කුඩා තේ කඩ­යක් පව­ත්වා­ගෙන යන ආර්. ගීතානී රේණුකා මහ­ත්මිය මෙම දුම්රිය පෙර­ළෙන අන්දම සියැ­සින් දුටු අයෙකි. මේ ඇය එම අන­තුර ගැන කී කතා­වයි.

“මගේ පුතාලා ඒ කාලේ ඉස්කෝලේ ගියේ පිළි­ම­ත­ලා­වට. හවස ගෙදර එන්න කෝච්චි­යක් තියෙන්නේ හත­ර­හ­මා­රට. එත­කම් (කඩු­ග­න්නාව) ස්ටේෂ­මට වෙලා ඉන්නවා. ඔය අතරේ බැලස්ට් එකක්, තෙල් කෝච්චි­යක් ආවොත් නැගලා එනවා. මොකද මේ පාරේ කෝච්චිවල ඩ්‍රයි­වර්ලා, ගාඩ්ලා ගොඩක් වෙලා­වට අපිව දන්නවා. එදත් තෙල් කෝච්චි­යක් ඇවිත් කඩු­ග­න්නා­වට. ඩ්‍රයි­වර් කියල තියෙ­නවා පුතා­ලට “යන­කොට යමු” කියලා. ඒත් උඩ­හට ගිය හැටන් කෝච්චියේ මගේ මහ­ත්තයා ගියා කඩේට බඩු ගේන්න. එයා පුතා­ලට කෑම අරන් දෙන්න කඩේට එක්ක ගිහින්. ඒ අතරේ කෝච්චිය පල්ලම් බැහැල. බ්රේක් නැති වෙලා තියෙන්නේ සිංහ කට දිහාදි. බල­නින් මෙහාට පණි­විඩේ කියල තිබ්බා. ඒ කාලේ වැඩ­ක­රපු අබේ­නා­යක රාළ­හාමි කෑ ගැහුවා “බ්රේක් නැති කෝච්චි­යක් එනෝ. අයින් වෙන්න කියලා.” ස්ටාෆ් එකේ ඔක්කො­මලා ස්ටේෂ­මෙන් බැහැල අඩි පාර දිගේ පහ­ළට දිව්වා. කෝච්චි­යට යන්න හිටපු මිනිස්සු දෙතුන් දෙනාත් දිව්වා‍‍‍. පුතාලා ගැන මතක් වෙලා මම පාර අයි­නට දුවල කොස්ගහ ගාව බලා­ගෙන හිටියා.”

“ඉතින් පුතාලා නැඟලා නෑනේ.”

“පස්සෙනේ ඒක දන්නේ‍. ඒ කාලේ ෆෝන් නැහැනේ. විනාඩි දෙකක් ගියේ නෑ. හෝන් එක ඔබා­ගෙන කෝච්චිය එනවා උඩ පැන පැන. ඩ්‍රයි­ව­රුයි ඇසි­ස්ට­නුයි විදු­රුව ගාව බාර් එකක එල්ලිලා ඉන්නවා පෙනුණා. එන්ජිම ස්ටේෂම මැද හරි­යට එද්දි පිටි­පස්සේ පෙට්ටි වග­යක් පෙර­ළුණා ලාවට වගේ දැක්කා. දූවිලි වලා­ව­කුත් ගියා. ස්ටේෂම පාස් කරද්දි ඉතිරි වෙලා තිබුණේ එන්ජි­මයි තෙල් ටැංකි­යයි. අනෙක්වා ස්ටේෂම හරියේ පෙර­ළෙනවා පෙනුණා. බෝගහ හරි­යෙදි තෙල් ටැංකිය උඩ ගිහින් කැර­කැ­වුණා. ඒ ටික තමයි දැක්කේ. පස්සේ සෙන­ඟත් ආපහු ආව­හම - ගිහින් බලද්දි එන්ජිම සඟ­ර­ජ­ලෙ­නට උඩින් ඇල වෙලා නැව­තිලා තිබ්බා.”

මෙම අන­තුර මෙම මාර්ග කොටසේ සිදුවූ අන­තුරු වලින් සර­ලම අන­තු­රකි. කාර්ය මණ්ඩ­ල­යට සුළු තුවාල හරුණු විට දේපළ හානිවලින් පම­ණක් සම­න්විත වූ මෙම අන­තු­රට ලක්වූයේ මඟී දුම්රි­යක් නම් කතාවේ අව­සා­නය බොහෝ දුක්ඛ­දා­යක එකක් වන්නට ඉඩ තිබිණි.

ඉහළ කෝට්ටේ දුම්රි­ය­පොළ පසු­කර යන විට දකුණු පසින් ඇත්තේ විශාල බෝග­සකි. මේ බෝගස පසු කොට මද දුරක් පල්ලම් බසින විට දකුණු පසින් හමු­වන්නේ “සඟ­ර­ජ­ලෙන”ය. කොළඹ සිට දුම්රිය මගෙහි හරි­ය­ටම සැතැ­පුම් 59ක් දුරින් පිහිටි සඟ­ර­ජ­ලෙන ලාංකේය රාජ්‍ය­ත්වය සමඟ අතී­තයේ සිට බැඳුණු “කුම­න්ත්‍රණ” පිළි­බඳ තවත් එක කතා­වක නිහඬ සාක්ෂි­යකි.

“වර්ෂ 1707 - 1739 සමයේ මහ­නු­වර රජ­කම් කළ වීර පරා­ක්‍රම නරේ­න්ද්‍ර­සිංහ රජුගේ හිත­ව­තකු නිසා රාජ්‍ය පාල­න­යට සම්බන්ධ වුණු දස්කොන් හෙවත් පේද්‍රෝ ගැස්කොන් අදි­කා­රම ලෙව්කේ දිසා­වගේ කේළ­මක් නිසා, උල තියා මරා දම­න්නට රජ­තුමා නියෝග කර­නවා. පස්සේ රජ­තු­මාට ආරංචි වෙනවා සූරි­ය­ගොඩ උන්නා­න්සේගේ මෙහෙ­ය­වි­මෙන් ලෙව්ක් රාල කී කේළ­මක් නිසා දස්කොන් නිර­ප­රාදේ හිස ගසා මරා­දැමූ බව. ඒ ගැන උද­හස්ව සූරි­ය­ගොඩ හාමු­දු­රු­වන්ව හිස­ගසා මරා දමන රජ­තුමා, ලෙව්කේ­රා­ළව මාකෙ­හෙ­ල්වල ගමේ “පොල්ග­ස්ගො­ඩ­ගෙ­දර” හිර­ක­ර­නවා. සූරි­ය­ගොඩ විහා­රයේ සාමණේර­ව­රුත් සීසී­කඩ යනවා ඊට පස්සේ. වැලි­විට හාමු­දු­රුවෝ ඇවිත් නව­තින්නේ මෙන්න මේ ගල්ලෙනේ. ඒ දඬු­වම් ලබපු ලෙව්කේ රාළ ගෙන් බාලා­ව­තා­රය නම් වූ පාලි ව්‍යාක­රණ ග්‍රන්ථයේ නාම කාණ්ඩය කොටස ඉගෙන ගන්න හිතා­ගෙන. ලෙව්කේ රාළගේ පාලි දැනුම කෙත­රම්ද කිය­න­ව­ නම් ඔහුට ඒ කාලේ “විහාර රාළ­හාමි” කිය­ලත් කියල තියෙ­නවා.” යනු­වෙන් සඟ­ර­ජ­ලෙනේ වැද­ගත්කම පැහැ­දිලි කළේ ඉහළ කෝට්ටේ විහා­රයේ ප්‍රකට දාය­ක­යෙකු වන හැත්තෑ­හත් හැවි­රිදි ආර්.පී.ජී. පිය­දාස මහ­තාය. ඔහුද විශ්‍රා­මික දුම්රිය ස්ථානා­ධි­පති වර­යෙකි.

සඟ­ර­ජ­ලෙන පසු කර තවත් මීටර් සිය­යක් පමණ යන විට හමු­වන්නේ බිංගෙ­යකි. එය අංක 5A දරණ බිංගෙ­යයි. දුම්රිය ධාව­නය ඇරඹි 1867න් වසර හත­ළිස් පහ­කට පමණ පසු 1912 දී දෙවැනි අදි­ය­රේදී කණින ලද බිංගෙ­යක් වීම නිසා මෙම බිංගෙය අංක­නය වී ඇත්තේ ඉල­ක්ක­ම­කට අම­ත­රව ඉංග්‍රිසි A අකු­රක්ද එක් විමෙනි. අඩි 1364ක් දිගැති මෙම බිංගෙය ලංකාවේ දුම්රිය මාර්ග­වල හමු­වන බිංගෙ­වල් අත­රින් දෙවැ­නි­යට දිගම බිංගෙ­යයි. එය දෙවැනි වන්නේ හැටන්- කොට­ගල අතර හමු­වන සිංගි­මලේ බිංගෙ­ය­ටය. සිංගි­මලේ බිංගෙය දිඟින් අඩි 1865 කි. මෙම බිංගෙය කණින සමය වන විට දුම්රිය මාර්ග කම්ක­රු­වන් ලෙස සිංහ­ල­යින්ද එක්වී ඇති අතර මෙම බිංගෙය සඳහා සම්පූර්ණ ශ්‍රම දාය­ක­ත්වය ලබාදී ඇත්තේ දේශීය කම්ක­රු­වන්ය.

අව­දා­නම් මඟෙක මීටර් හාර­සි­ය­ය­ක­ටත් වඩා වැඩි දුරක් යා යුතු නිසා බිංගෙ­යට ඇතුළු වන්නට පෙර දුම්රිය කාල­ස­ට­හන ගැන දැනු­ව­ත්වීම වැද­ගත්ය. ඒ නිසාම අපි රඹු­ක්කන දුම්රිය පොළට ඇමැ­තු­මක් දී ආස­න්න­යෙන් දුම්රි­යක් නැති බව තහ­වුරු කර­ගෙන, විදුලි පන්දම්ද දල්වා­ගෙන බිංගෙ­යට ඇතුළු වූයෙමු. පෙර හමුවූ බිංගෙ­වල් සමඟ සැස­දී­මේදී ඉතා­මත් තෙත­බ­රිත දුම්රිය බිංගෙ­යක් ලෙස දැක්විය හැකි මෙම බිංගෙයි තෙත ගතිය ට හේතු වන්නේ, බිංගෙ­යට ඉහ­ළින් දිය ඇල්ලක් ගලා­යන නිසාය.

බිංගෙ­යට ඉහ­ළින් ගලන්නේ අල­ගල්ල කන්දේ පූජා­ගල නිම්න­යෙන් පහ­ළට ගලා­එන වළ­ගොඩ ඔයයි. එයින් උප­දින මීයන් ඇල්ල දිය ඇල්ල පැරණි දුම්රිය මඟ ඉදි­කි­රී­මේදී සෘජුව කඩා වැටී ඇත්තේ දුම්රිය මඟ මතට මය. ඒ නිසා සුදු ජාතික ඉංජි­නේ­රු­වන් විසින් ගල් තලාව මුදු­නේදී දිය ඇල්ල හරස් කර­මින් බැම්මක් බැඳ දිය ඇල්ලේ ගමන අඩාල කොට ඇත. එසේ අඩාළ කිරි­මෙන් අන­තු­රුව සිහින් දිය පහ­ර­වල් දෙකක් ලෙස ගල් තලාවේ දෙප­සින් කඩා හැලෙ­න්නට සලස්වා දුම්රිය මඟට අන­තු­රක් විම අවම කර­ග­න්නට උත්සාහ ගෙන ඇත. ඒ උත්සා­හය තර­මක් සාර්ථක වුවද එයින් අහිමි වී ගියේ “මීයන් ඇල්ලේ” අන­න්‍ය­තා­වයි. නොඑසේ නම් අඩි සිය­යක් පමණ උසැති මීයන් ඇල්ල ලාංෙක්ය දිය ඇළි නාමා­ව­ලි­යට එක්වී­මට වරම් ලබනු නොඅ­නු­මා­නය. සුද්දාගේ තීර­ණය නිසා වසරේ වැඩි කාල­යක් කෙසඟ කැහැටු දිය දහරා දෙකක් ලෙස ඇද හැලෙන මීය­න් ඇල්ල දිය ඇල්ලක් බවට නම් කිරීම සඳහා වන නිර්ණා­යක සපු­රන්නේ නැත.

බිංගෙයි තුළින් මීටර හැත්තෑ­ප­හක් පමණ දුරක් යන විට අත­ර­ම­ඟදී වම්පස බිත්ති­යෙන් දැකිය හැක්කේ කුහ­ර­යක් තනා ඇති ආකා­ර­යයි. අපට මඟ පෙන්ව­න්නට පැමිණි මාව­නැල්ල ප්‍රාදේ­ශීය ලේකම් කාර්යා­ලයේ සංව­ර්ධන නිල­ධාරී එච්. එම්. නිපුන ඉඳු­නිල් මහතා පැවැසූ පරිදි එය බිංගෙය කැණීමේදී ගල් ඉවත් කිරී­මට යොදා­ගත් යාන්ත්‍රික උප­ක්‍ර­ම­යක් වෙනු­වෙන් නිර්මා­ණය වූවකි. කුඩා පීලි මත ධාව­නය වූ ඩක්කු­ව­කින් මෙම බිංගෙය කැණි­මේදි එක්රැස් වන ගල් ඉව­ත්කර ඇති බව ඔහු විසින් අපට පැහැ­දිලි කර දුන්නේය.

“හොඳට අහ­ගෙන ඉන්න. ඇල්ලේ සද්දේ ඇහෙ­නවා.”

නිශ්ශබ්ද වන ලෙස සංඥා කර­මින් කුහ­රය ආස­න්න­යට ගිය, ඔහු අනු­ග­ම­නය කළ අපිද සිහින් දිය දහ­රා­වක හඬ ඇසු­වෙමු.

“ඒ තමයි මීයන් ඇල්ල”

‘සුද්දාට මීයන් ඇල්ල කියල කියා­ගන්න බෑ… ඒ නිසා සුද්දා මේකට කිව්වේ මීන්ගල්ල කියලා. මීය­න් ඇල්ල ගල්ත­ලාවේ L අකුරේ හැඩේට කට්ට­යක් කපලා ඒ දුර්ග මඟ දිගේ තමයි මුලින්ම කෝච්චිය නුව­රට ගියේ. මේ දුර්ග මඟට සුද්දා කිව්වේ “Meengalla Pass” කියලා. සුද්දට වැඩිය මීයන් ඇල්ලේ වටි­නා­කම තිබුණේ අපිට. සතර කෝරලේ, සත් කෝර­ල­යෙන් මායිම් වෙන පරණ කඩ­ඉම් ලකු­ණක් විදි­යට රජ­කාලේ ඉදලා මීයන් ඇල්ල භාවිත වෙලා තියෙ­නවා.” ඒ වග­තුග අපිට කීවේ බලන දී හමුවූ, මොර­ගොල්ල වසමේ ග්‍රාම නිල­ධාරී චින්තක සාරංග ධර්ම­ප්‍රිය මහ­තාය.

ඔහු උපුටා දැක්වූ පරිදි ඒ කඩ­ඉම් කවිය මෙබඳු ය.

“මීයන් ඇල්ල බලනේ කඩ­වත ඇතුලේ කඩු­ග­න්නාව පිට සේසත කෙටූ ගලේ

මාවෙල උඩු­පි­ටින් ලග­මු­වද පසු කලේ

මෙකි ලකුණු තුළ රට සතර කෝරළේ..”

කවියේ සඳ­හන් සීමා ගැන තොර­තුරු මත­ක­යට ගනි­මින් බිංගෙ­යින් එළි­යට පැමිණි අප දැන් සතර කෝර­ළය පැන සත් කෝර­ල­යට පිවිස සිටිමු. එහෙත් පැරණි දුම්රිය මඟ දිගේ පාග­ම­නින් ගොස් මීයන් ඇල්ල නැර­ඹිය යුතු නිසා යළිදු කෙටි වේලා­ව­කින් සත්කෝ­ර­ල­යෙන් සතර කෝර­ල­යට පිවි­සෙ­න්නට අපිට සිදු­වනු ඇත.

ස්තූතිය - අව­සර ගැනීම් සම්බ­න්ධී­ක­ර­ණය කළ ජ්‍යෙෂ්ඨ දුම්රිය රියැ­දුරු සමන් ගුණ­ව­ර්ධන මහ­තාට, දුම්රිය දෙපා­ර්ත­මේ­න්තුවේ පරි­පා­ලන නිල­ධාරී (සම්බ­න්ධි­ක­රණ ලේකම්) විරාජ් නානා­ය­ක්කාර මහ­තාට, තොර­තුරු තහ­වුරු කර ගැනි­මට සහාය වූ කොටුව දුම්රිය මාර්ග අධී­ක්ෂණ කළ­ම­නා­කරු ඇන්ටන් වික්‍ර­ම­රත්න මහ­තාට, නාව­ල­පි­ටිය ප්‍රවා­හන අධි­කාරී කාර්යා­ල­යට සහ ගමන ගවේ­ෂණ කණ්ඩා­ය­මට

ඥානේන්ද්‍ර ප්‍රදීප් පති­රණ
ඡායා­රූප - චතුර හේමාල්
සිළුමිණ
සිත්මල් යාය

(පැරණි ඡායා­රූප අන්ත­ර්ජා­ල­යෙනි)

කොරෝනා වයිරසයෙන් ආරක්ෂාවීම සඳහා භාවිතා කරන විෂබීජ නාශක දියර වර්ගයක් පානය කිරීමෙන් 7දෙනෙකු මියගොස් අසාධ්‍ය තත්ත්වයේ පසුවන තවත් දෙදෙනකු රෝහල් ගත කර ඇති බවත් dailymail පුවත් සේවය වාර්තා කළා.

රුසියාවේ ටැටින්ස්කි දිස්ත්‍රික්කයේ ටොම්ටර් ගම්මානයේ පැවති සාදයකදී ගෙනවිත් තිබූ මත්පැන් අවසන් වීමෙන් පසු ඒ වෙනුවට සනීපාරක්ෂක දියර පානය කර ඇතැයි පොලිසිය පවසයි.

එම සනීපාරක්ෂක දියර වර්ගය නිෂ්පාදනයේදී මෙතනෝල් 69%ක් යොදාගෙන ඇති බවද පොලිසිය සිදුකළ මූලික විමර්ශනයේදී හෙළවී තිබේ.

සිද්ධිය සම්බන්දව පොලිසිය පුළුල් පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කර ඇති අතර මියගිය අය අතර කාන්තාවක් ද සිටින බව වාර්තා වේ

https://www.google.com/amp/s/www.dailymail.co.uk/news/article-8972801/amp/Seven-die-drinking-coronavirus-hand-sanitiser-alcohol-ran-party-Russia.html

අද වන විට කොළඹ නාගරික බල ප්‍රදේශය කොරෝනා වසංගත උවදුර විසින් ගිල ගෙන ඇතැයි රජයේ වෛද්‍ය නිලධාරීන්ගේ සංගමය සඳහන් කරයි.

කොරෝනා දෙවැනි රැල්ල පහසුවෙන් පාලනය කරගත හැකිව තිබූ අවස්ථාව ගිලිහී ගියේ වසංගත රෝග විද්‍යා ඒකකයේ ප්‍රධානියා ගේ අත්තනෝමතික ක්‍රියාකලාපය නිසා යැයිද එම සංගමය පෙන්වා දෙයි.

දෙවැනි රැල්ලක් ඇති වීමේ අවදානම පසුගිය මාර්තු මාසයේදී තම සංගමය විසින් පෙන්වා දුන්න ද වසංගත රෝග විද්‍යා ඒකකය ඒ ගැන සැලකිල්ලක් නොදැක්වීම නිසා අද වන විට කොළඹ නගරය තුළ භයානක තත්වයක් නිර්මාණය වෙමින් ඇතැයි ද සංගමයේ ලේකම් වෛද්‍ය සෙනාල් ප්‍රනාන්දු මහතා සඳහන් කරයි.

වසංගත රෝග විද්‍යා ඒකකයට පළපුරුදු විශේෂඥ වෛද්‍යවරුන් දහයකට ආසන්න පිරිසක් අනුයුක්ත කර සිටියදී එම ඒකකයේ ප්‍රධානියා ඉන් වෛද්‍යවරු දෙදෙනෙක් පමණක් කොරෝනා මර්ධන කටයුතු සඳහා යොදා ගනිමින් අත්තනෝමතිකව කටයුතු කරන බව ද ඔහු චෝදනා කළේය.

මේ පිළිබඳව සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාට දැනුම් දෙන බවද ඔහු තවදුරටත් කියා සිටියේය.

“මට තිබුණේ දඩබ්බර ගති. මම හිතපු, කරපු කියපු දේවල්වලට කවුරුවත් කැමති වුණේ නැහැ. සමහරු මට පිස්සු කියල කිව්වා. මම අසාර්ථක මිනිහෙක් කියලා කිව්වා. හැමෝම මාව ප්‍රතික්ෂේප කළා. එහෙත් මට ඕන වුණේ කාටවත් අත දිගඇරලා අල්ලන්න බැරි තරම් දුරක් යන්න. මම හිතනවා අද මම මගේ ගමන ඇවිත් කියලා.” මෙහෙම කියන්නේ ජැක් මා නමැති චීනයේ ලොකුම පොහොසතාය.

2019 වර්ෂයේ මාර්තු මාසය අවසන්වන විට ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 39.9ක වත්කමකට හිමිකම් කියන ජැක් ලොව සාර්ථකම මිනිසුන් අතර ප්‍රමුඛයෙකි. චීනයේ පොහොසත්ම මිනිසා වන ජැක් මා චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ ක්‍රියාකාරියකු වීම ද විශේෂත්වයකි.

ජැක් මා යුං යනු චීනයේ අන්තර්ජාලයේ මහා දැවැන්තයාය. එක් දිනක් හෝ අන්තර්ජාලයේ සැරිසරා ඇත්නම්, අන්තර්ජාලයේ මොනයම් හෝ දෙයක් ඔබ සොයා ඇත්නම් ජැක් මා විසින් නිර්මාණය කළ අන්තර්ජාලයේ දැවැන්ත ව්‍යාපාරය වූ අලිබබා සමාගමේ නාමය ඔබ අනිවාර්යයෙන්ම දැක ඇතුවාට සැකයක් නැහැ.

අලිබබා Alibaba යනු අන්තර්ජාලයෙන් භාණ්ඩ මිලදී ගැනීම සඳහා සකස් කරන ලද සමාගමකි. ලෝකය පුරාම ප්‍රසිද්ධ මේ වෙබ් අඩවියේ නිර්මාතෘවරයා වන්නේ ජැක් මා යුං ය. ජැක් මා අද ලෝකයේ සිටින විශාලතම ධනවතෙක්. නමුත් ඔහුගේ ජීවිතය ආරම්භයේදී සුන්දර යහනාවක් බවට පත්ව නොතිබීම විශේෂත්වයක්. තමන් ජීවත් වූ සමාජයම තමන් ප්‍රතික්ෂේප කරද්දී ජැක් මා තම උත්සාහයෙන් ලෝකයටම අත්‍යාවශ්‍ය පුද්ගලයකු බවට පත්වූ ආකාරය අපූරුයි. ඔහු මේ වනවිට ආසියාවේ ධනවත්ම පුද්ගලයා බවට පත්ව අවසන්.
1964 සැප්තැම්බර් 10 වැනි දින චීනයේ දකුණු නැගෙනහිර හැංග්ෂු පළාතේ සාමාන්‍ය පවුලක උපත ලබන ඔහුගේ මුල් නම වන්නේ මා යුං ඒ.කේ.ඒ. යන්නයි. කැතී ෂෑං යිං සමඟ විවාහ වී සිටින ඔහුට දරුවන් තිදෙනෙකි. පවුලේ වැඩිමලා වූ මා හට සහෝදරියන් දෙදෙනෙකි. ඔහුගේ මවත් පියාත් සම්ප්‍රදායික සංගීතඥයන්. මේ නිසාම කුඩා කල සිටම ඔහුට මුහුණ දෙන්නට සිදුව ඇත්තේ විශාල ආර්ථික දුෂ්කරතාවකට.

අධ්‍යාපනය සඳහා එතරම් දක්ෂතා නොපෙන්වූ ඔහු පාසලේ පළමු වසරේදීම දෙවරක් අසමත් වීම විශේෂත්වයකි. ද්විතීක විභාගය ද ඔහු තුන්වරක් අසමත්ව ඇත. එහෙත් ඔහුගේ ආශාව බවට පත්ව තිබුණේ ඉංග්‍රීසි භාෂාව ඉගෙන ගැනීම. චීනයේදී මේ සඳහා පහසුකම් ප්‍රමාණවත් නොවුණු නිසා ඔහු භාවිත කළේ තමන්ටම ආවේණික ක්‍රමයක්.
1972 වර්ෂයේදී ඇමෙරිකාවේ ජනාධිපති රිචර්ඩ් නික්සන් හොන්ෂු ප්‍රදේශයට සංචාරයක් සඳහා පැමිණීමෙන් අනතුරුව මේ ප්‍රදේශයේ සංචාරක කර්මාන්තය වර්ධනය වීම ඔහුගේ අරමුණ ඉටුකරගැනීමට රුකුලක් වී තිබිණි.

මා දිනපතා උදෑසන මගේ පාපැදියෙන් උද්‍යානයට ගොස් විදෙස් සංචාරකයන් නොමිලයේම මගේ පාපැදියෙන් සංචාරය සඳහා රැගෙන යාමට පුරුදුව සිටියා. මේ යන ගමනේදී තමන් දන්නා ලෙස ඔවුන් සමඟ ඉංග්‍රීසි බසින් කතා කිරීම පුරුද්දක් වී තිබුණා. මේ අතර හමුවූ එක් විදෙස් කාන්තාවක් මට ‘ජැක්’ යන නම පටබැන්දාය.
මා යුන් නම් ගැටයා ‘ජැක් මා’ වූයේ ඒ ආකාරයෙනි.

අසීරුවෙන් වරින් වර අසමත් වෙමින් සිය පාසල් අධ්‍යාපනය අවසන් කළ ජැක් විශ්වවිද්‍යාල අධ්‍යාපනය සඳහා අයදුම් කළේය. එහෙත් ඔහුට ඒ සඳහා අවස්ථාව ලැබුණේ නැත. වරින් වර දසවතාවක් හාවර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපන අවස්ථා ඉල්ලා සිටිය ද ඔහු ගැන කිසිදු තැකීමක් නොකෙරිණි. අවසානයේ ඔහු හොංෂු හි සාමාන්‍ය විශ්වවිද්‍යාලයකට ඇතුළත් වීමට සමත් වූයේය.

එහිදී ඉංග්‍රීසි භාෂාව පිළිබඳ උපාධියක් ලබාගන්නා ජැක් මා රැකියාවක් සඳහා උත්සාහ කරන්නට විය.

ජැක් මා පවසන්නේ තමන් රැකියා 30කට පමණ ඉල්ලු කළ ද ඒ සියලුම ස්ථානවලින් තමන් ප්‍රතික්ෂේප වූ බවයි. වරක් KFC ආයතනයේ රැකියාවකට ඉල්ලු කළ අතර එහිදී ඔහු සමඟ තවත් 24 දෙනකු රැකියාව සඳහා සම්මුඛ පරීක්ෂණයට ගොස් තිබේ. එ් අතරින් 23 දෙනකු තෝරාගෙන ඇති අතර ප්‍රතික්ෂේප වූ එකම පුද්ගලයා වූයේ ජැක් මා ය.
පසුව පොලිස් සේවයට ඉල්ලුම් කරන ඔහු පස්දෙනකු සමඟ අදාළ පරීක්ෂණයට ගිය විට අනෙක් සිව් දෙනාම පොලිස් සේවයට බඳවා ගත්ත ද ජැක් මා ප්‍රතික්ෂේප වූයේය.
අවසානයේ ඔහුට පිහිටට එන්නේ දැඩි උත්සාහයෙන් හා අසීරුවෙන් ඔහු විසින් ඉගෙන ගත් ඉංග්‍රීසි භාෂා දැනුමයි. ඒ හොංෂු විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉංග්‍රීසි ගුරුවරයකු ලෙස සේවය කිරීමේ අවස්ථාවයි. එයින් මසකට වැටුප් ලෙස ලැබුණේ ඩොලර් 12ක මුදලකි.

1995 වර්ෂයේ දී ඔහුගේ ජීවිතය වෙනස් වීමේ සංචාරයකට මග පෑදිණි. චීන ජාතිකයකු වන ජැක් මා යුං හට ඇමෙරිකාවේ සංචාරය කිරීමට අවස්ථාව ලැබිණි. ඒ භාෂා පරිවර්තකයකු ලෙසිනි. ඒ වනවිට ඔහු කිසිදිනක අසා නොතිබුණු අන්තර්ජාලය ගැන ඒ සංචාරයේ දී දැනගන්නට ලැබිණි.

“මම ඇමෙරිකාවේදී මේ අපූරු තාක්ෂණය දැක්කා. මුලින්ම හෙව්වේ Beer යන වචනය. එයට අදාළව තොරතුරු ලෝකයේ රටවල් ගණනාවකින් ලැබුණා. ඉන් පස්සේ මම China යන වචනය හෙව්වා. මේ වචනයට කිසිම ප්‍රතිචාරයක් ලැබුණේ නැහැ. මට එය ගැටලුවක් වුණා. චීනය අන්තර්ජාලයට ගෙන යා යුතු බව මම තීරණය කළා.” යැයි ජැක් මා යුං පසුකලෙක කියා තිබිණි.

බිලියන ගණනක ජනගහනයක් සිටින චීනයෙන් ඒ වනවිට අන්තර්ජාලය සඳහා දායකත්වයක් නොමැති වීම ජැක්ට ගැටලුවක් වී තිබිණි. ඇමෙරිකාවේ සිටි දින කිහිපයේදී අන්තර්ජාලය පිළිබඳ හැකි තරම් අධ්‍යයනය කළ ජැක් චීනයට පැමිණ වහාම තම මිතුරන් කිහිපදෙනකු සමඟ අන්තර්ජාලය ගැන පවසා චීනයට එයින් වැඩගත හැකි ආකාරය ද කියා දෙන්නට උත්සාහ ගත්තේය.

එහෙත් මිතුරන්ගෙන් ඔහුට ලැබුණු ප්‍රතිචාරය වූයේ ජැක් මේ පිස්සකු බවයි. තම අතීතය ගැන සතුටින් සිහිපත් කරන ජැක් පවසන්නේ “පිස්සකු වෙන එක හොඳයි මෝඩයකු වනවාට වඩා” යනුවෙන් පවසමිනි.

ඇමෙරිකාවට යද්දී පරිගණකයක් භාවිත කිරීමට හෝ හැකියාවක් නොතිබූ ජැක් මේ අන්තර්ජාලයෙන් දැවැන්ත අනාගතයක් දුටුවේය. නමුත් ඔහු පවසන්නේ එයින් ලාබ ලැබීමේ අපේක්ෂාවක් තමන්ට නොතිබූ බවයි. ඇමෙරිකාවේ දී චීනය යන වචනය අන්තර්ජාලයෙන් සොයා ගැනීමට නොහැකි වූ නිසාම චීනයට මේ පහසුකම ලබාදීම පමණක් තම අරමුණ වූ බව ඔහු පවසයි.

“ලාභ ලැබීමේ අරමුණින්ම යම් කිසිදෙයක් ආරම්භ කරනවානම් අසාර්ථක වෙන්න තිබෙන ඉඩ ගොඩක් වැඩිවෙනවා. වඩා වැදගත් වෙන්නේ අප කරන දේ අවංකවම කිරීමයි. අප කරන දේ නිවැරදි අවබෝධයකින් අවංකව සිදුකරනවානම් මුදල් අප පසුපස එනවා.”

ඒ ජැක් මා ජීවිත දර්ශනය ලෙස පවසන දෙයකි.

ජැක් මා හට පිස්සුයැයි කී මිතුරකු ඔහුට මෙම නව සිහිනය සැබෑවක් කරගැනීමට මුදලක් ණයට දීමට එකඟ වී ඇත. මිතුරන්ගේ උදව්වෙන් ඔහු “Chinapage” නමැති වෙබ් අඩවිය ආරම්භ කළේය. එහි ඔහු චීනය ගැනත් චීන නිෂ්පාදන ගැනත් සඳහන් කෙරිණි.

කාලය ක්‍රමයෙන් ගෙවී යමින් තිබිණි. වසර හතරක කාලයක් ගතවනතුරු ජැක් හට මෙයින් කිසිදු ආදායමක් ලැබුණේ නැත. එහෙත් නොපසුබට උත්සාහයෙන් ජැක් තම පුද්ගල සම්බන්ධතා වර්ධනය කරගනිමින් වෙබ් අඩවිය ප්‍රචලිත කරන්නට සමත්ව සිටියේය. මේ අතර Yahoo ආරම්භක සාමාජිකයකු වන Jerry Yang ජැක් හා සම්බන්ධවීම ඔහුගේ ව්‍යාපාරයේ පරිවර්තනයට හේතුවක් විය.

1999 වර්ෂයේදී ජැක් තම බිරිඳ සහ 18 දෙනකුගෙන් යුතු කණ්ඩායමක් සමඟ චීනයේ සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාර අන්තර්ජාලය ඔස්සේ ප්‍රචලිත කිරීමේ කාර්ය ආරම්භ කර තිබේ. අලිබබා Alibaba සමාගම ආරම්භ වන්නේ එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙසිනි.

“අපි මේ සමාගම ආරම්භ කළේ මම ජීවත් වූ කුඩා කුලී නිවස තුළ. අපි වැඩ කළේ, ආහාර ගත්තේ, නිදා ගත්තේ කාර්යාලය තුළමයි. එහෙත් අපි හොඳ සේවාවක් ලබාදීම ගැන හැමතිස්සේම හිතුවා.” ජැක් මා තම Alibaba සමාගමේ ආරම්භය සිහිපත් කරන්නේ ඒ ආකාරයෙනි.

ඉතා අපහසුවෙන් සොයාගත් මුදල් යොදා අන්තර්ජාලය ඔස්සේ භාණ්ඩ අලෙවි කිරීමේ අරමුණින් ආරම්භ කළ මේ සමාගමට 1999 වර්ෂයේ අගභාගයේ සොෆ්ට් බෑන්ක් සමාගමෙන් ඩොලර් මිලියන 20ක ආයෝජනයක් ලැබෙන අතර තවත් ඩොලර් මිලියන පහක ආයෝජනයක් ගෝල්ඩන් සචේ සමාගමෙන් ලැබිණි. එතැන් සිට ජැක් මා පිස්සුවෙන් මෙන් දුටු අනාගත අන්තර්ජාල සාප්පුව සැබෑ යථාර්ථයක් බවට පත්වන්නට වූයේ අතිශය වේගයෙනි.

එහෙත් අන්තර්ජාලය ඔස්සේ ව්‍යාපාර කිරීමට චීන ජාතිකයන් බහුතරයක් අකමැති වීම ජැක් මා හට එල්ල වූ අභියෝගයක් විය. තමන්ට නුහුරු නුපුරුදු ක්‍රමයකට මුදල් ගෙවීම ගැන චීන ජාතිකයන්ට වැඩි විශ්වාසයක් තිබුණේ නැත. මේ ගැටලුවට පිළියමක් ලෙස ජැක් Alibaba නාමය යටතේ Alipay සංකල්පය හඳුන්වා දුන්නේය. බැංකුවක අනුමැතියකින් තොරව ව්‍යාපාර කටයුතුවල දී මුදල් ගනුදෙනු කළ හැකි මේ ක්‍රමය අදටත් Paypal සේවාවට වඩා බහුලව භාවිත වන්නකි.

මේ සේවාවන් ද හඳුන්වාදීමත් සමඟම අලිබබා සමාගම හා එහි සේවාවන් තව තවත් ජනප්‍රිය වන්නට විය. 2003 දී ජැක් සහ කණ්ඩායම Taobao.com අන්තර්ජාල වෙන්දේසි සේවාවක් ආරම්භ කළ අතර එයට සමගාමීව Tmall සහ AliExpress අතිරේක සේවාවන් ද ආරම්භ කර තිබේ.

ජැක් පවසන්නේ ව්‍යාපාරයකදී තම සේවාදායකයන්ට නිරන්තරවම ප්‍රමුඛත්වය ලබාදිය යුතු බවයි. එමෙන්ම සේවකයන් හා කොටස්කරුවන් පිළිබඳව ද අවධානය යොමු කිරීම අත්‍යාවශ්‍ය බව පවසන හෙතෙම වැඩිදුරටත් කියා සිටින්නේ අවංකබව හා විනිවිධභාවය ව්‍යාපාරයක දියුණුවට අතිශය වැදගත් බවයි.

ලෝකයේ මහා ධනවතුන් අතර ඉහළින්ම වැජඹෙන ජැක් මේ වරක් ප්‍රසිද්ධ දේශනයක දී මෙසේ කියා තිබිණි.

“මට තිබෙන විශාලතම කනගාටුවක් තමයි වර්තමානයේ තරුණ ළමයින්ට බලාපොරොත්තු නැහැ. ඔවුන්ට නිවැරදි දැක්මක් නැහැ. ඔවුන් නිතරම නැති දේවල් ගැන කියමින් කනගාටුවෙනවා. දුක්වෙනවා. මමත් ඒ වගේ සියලු දේ අහිමිවීමේ මානසිකත්වයකට ඇදවැටුණු අවස්ථා තිබුණා. ඒත් මම මගේ අවස්ථාවන් හරියටම ගන්නේ කොහොමද කියලා ඉගෙන ගත්තා.

අනිත් අයට දෝෂාරෝපණය කරමින් නැති දේ ගැන වධ වෙනවානම් අපිට කවදාවත් නැගිටීමක් නැහැ. පරාජයන් හා බිඳවැටීම්වල දී සමාජයට චෝදනා කරනවා වෙනුවට ඒ පරාජය තුළින්ම නැගී සිටීමේ ආත්ම ධෛර්යය ඇතිකරගත යුතුයි. අද දවස අමාරුයි. හෙට ඊටත් වඩා අමාරු වේවි. නමුත් හිරු පායන්නේ හෙට නම්, ඔබ හෙට ජීවිතය අත හැරියොත් කවදාවත් ඔබට ආලෝකය දකින්න බැරි වේවි.”

ජැක් මා පවසන ඒ කතාව ලෝකය පුරාම වර්තමාන තරුණ පරපුරට මහා ආදර්ශයකි.

සජීව විජේවීර
-Lankadeepa

පූර්ණ සෞඛ්‍ය ආරක්ෂිත ක්‍රමවේද යටතේ පාසල් පැවැත්වීමට සියලු පාර්ශවවල සහාය අවශ්‍යයි

සෞඛ්‍ය ආරක්ෂිත ක්‍රමවේද භාවිතා කරමින් 23 දින සිට උදෑසන සහ පස්වරු විශේෂ කාර්යාල දුම්රිය ධාවනය කෙරේ

ජාතික ලේඛනාරක්ෂක දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ජනතාවට නිවේදනයක්

අපවත් වී වදාළ අතිපූජ්‍ය නාපානේ පේමසිරි නාහිමියන්ගේ ශ්‍රී දේහය පිළිබඳ ආදාහන පූජෝත්සවය පූර්ණ රාජ්‍ය අනුග්‍රහය සහිතව හෙට (22) පස්වරුවේ සිදුකිරීමට නියමිතය.

වසරකට කලින් තිබුණු ශ්‍රී  ලංකාවේ මුහුණුවර අද වෙනස් වී තිබේ. සංස්කෘතික ලක්ෂණ හා බැඳීම් විශාල පරිවර්තනයකය. විපතක දී එකතු වන අනන්‍යතාව වෙනුවට තොරතුරක් ලද වහා ඈත්වන බව පෙනේ. බෝම්බයක් පිපිරුණු තැනක පවා ජනයා රොක්වන අතර ආරක්ෂක අංශවල රාජකාරිවලට පවා බාධාවක් වූ බව පසුගිය ඉතිහාසය මතක් කරන කරුණකි. එහෙත් මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂක නිලධාරියකු පැමිණ නිවෙස ඉදිරිපිට ලේබලයක් ඇලවුවහොත් එතැන් සිට අවට හිස්වන තරමට පැවැත්ම අනෙක් පැත්තට හැරී තිබේ. ඉතාම කෙටි කාලයක් තුළ සමාජයීය ගතිලක්ෂණ සහමුලින්ම හරවන්නට ඇසට නොපෙනෙන වෛරසයකට හැකි වී ඇත. වෛද්‍ය විශේෂඥයන් හදාරන තරමට ජන සමාජය මුහුණ පා ඇති ඇවතුම් හා පැවතුම් සම්බන්ධ දෙදරීම ගැන සමාජ විද්‍යාඥයන් ද අධ්‍යයනයක නිරතවීම අවශ්‍යය.

කොවිඩ්-19 වෛරසයේ ස්වභාවය, එය චීනයේ වූහාන් ප්‍රදේශයෙන්  ඇරඹී ලෝකය පුරා පැතිරැණු අන්දම ගැන රට තුළ පුළුල් අවබෝධයක් තිබේ. ලෝකයේ වැඩිම බලපෑමක් සිදුවී ඇති රට හා අද වන විට අහිමි වී ඇති ජීවිත ප‍්‍රමාණය ගැන නොදන්නා අය විරලය. වසංගතයේ හැඩරුව හා එහි දේශපාලන දෘෂ්ටිකෝණය ගැන විද්වත් සභාවල පමණක් නොව නිවෙසේ මැද සාලයේ ද තර්ක විතර්ක තිබේ. ආණ්ඩුවේ සමත් අසමත් භාවය ගැන සෑහෙන කතිකාවක් පවතී. 

මහා භාණ්ඩාගාරය බිඳ දමා ඇති තරම ගැන සඳහනක්

කොව්ඩ් වෛරසයෙන් ගැලවෙන්නට මුහුණු ආවරණය ඉතා වැදගත්ය. නිතර අත සේදිය යුතුය. සිව් දෙනකුගෙන් යුතු පවුලක සාමාන්‍ය වියදම් රටාව තුළ එය බරක් ඇති කර තිබේ. එක මුහුණු ආවරණයක සාමාන්‍ය වෙළෙඳපොළේ මිල අවම වශයෙන් රුපියල් විසි පහකි. එය පැය ගණනක් භාවිත කර ඉවත දැමිය යුතු බව වෛද්‍ය නිර්දේශයයි. නමුත් කිළිටි වූ මුව ආවරණ පැළඳ අනාරක්ෂිතව මහ මඟ යන එන පිරිස දකින විට මෙහි මිල සාක්කුවට දැනෙන තරම ගැන කල්පනාවක් ඇතිවෙයි. වේලක් ආහාර වෙනුවෙන් වැය කරන්නට මුදල් හිඟ ජනකොටසක් සිටින සමාජයක අවදානම ගැන කරන අනතුර නොපෙනී කුසගින්න බලවත් වන බව නොකියා නොහැකිය. දවසකට එකක් භාවිත කළත් එක නිවෙසකට එක බැහැර යන කෙනකුට එක මාසයක් සඳහා අවම වශයෙන් රු. හත්සිය පනහක් වැය වෙයි. සෞඛ්‍යාරක්ෂිත ක‍්‍රමවේද වෙනුවෙන් පුරවැසියන්ට පැවරුණු අමතර බර ගැන මෙයින් වැටහීමක් ලැබේ. හුමාලය වාෂ්ප කිරීම, කොත්තමල්ලි පානය කිරීම, දිනපතා ඇඳුම් සේදීම සහ ගමන් බිමන් වෙනුවෙන් දරන්නට සිදුවී ඇති අමතර වැය අතිරේකවය. ලොක් ඩවුන් කළ ප‍්‍රදේශයක ජීවත්වන පවුලකට යැපීම වෙනුවෙන් දෙන මූලික පිරිවැය වන රු. පන්දහස කොපමණ සුළු මුදලක් ද යන්න පැහැදිලි වෙයි. 

එහෙත් ආණ්ඩුවක් කොවිඩ් පිරිවැය කළමනාකරණය කරන තරම ගැන කල්පනා නොකිරීම දුර්වලතාවයකි. වියදම් කරන ප‍්‍රමාණය හා මෙහෙයවීම ගැන අප‍්‍රමාණ ප‍්‍රශ්න පැන නගී. දියුණු රටක කෙරෙන ප‍්‍රමාණයට පරීක්ෂණ හා සත්කාරක සේවා පවත්වාගෙන යන්නට පුළුවන්කමක් නැත. සාමාන්‍යයෙන් පී.සී.ආර්. පරීක්ෂණයකට පෞද්ගලික රෝහල් අය කරන ගාස්තුව රු. හත්දහස් පන්සියය හා දස දහස අතර මිලකි. අද වන විට දිනපතා පී.සී.ආර්. පරීක්ෂණ අට දහස හා දස දහස අතර ප‍්‍රමාණයක් සිදු කෙරේ. මේවාට වියදමක් ඇත. පරීක්ෂණ සඳහා සහභාගි වන කාර්යමණ්ඩලය පළඳින ආරක්ෂක කබා, ආරක්ෂක ක‍්‍රමවේද, පාවිච්චි කරන වාහන හා කාර්යමණ්ඩලවලට කරන ගෙවීම් යනාදී සියල්ල ආණ්ඩුවක පිරිවැය වශයෙන් සැලකිය හැකිය. රජයේ සේවකයන්ගේ අතිකාල දීමනා පාලනය කර, තද ආර්ථික විනයකට ගමන් කරමින් සිටි රටක් අත දිගහැර සෞඛ්‍ය පිරිවැය වෙනුවෙන් ධනය සොයාගන්නේ කොතැනින්ද? එක රෝගියකුගේ ජීවිතය ආරක්ෂා කර ගන්නට දරන මහන්සිය ගැන තක්සේරු කළ යුතුය. රෝහල් හා සත්කාරක සේවා කාර්යමණ්ඩලයට එකතු වූ ආරක්ෂක අංශ උපරිම කැපවීමකින් ක‍්‍රියා කරන නමුත් ඒවාට දරන්නට සිදුවන මුදලක් තිබේ. එම පිරිවැය අද වන විට රජයේ වියදම ඉහළ නංවා ඇත.

වසර 2030 වන තෙක් වෛරසයෙන් ගැලවීමක් නැතිද?

ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය ඉකුත් මැයි මාසයේ මෙරට 2,067ක නියැදියක් ඇසුරෙන් කොවිඩ් ගැන සමීක්ෂණයක් කර තිබේ. එයට අනුව වැසියන් නිතිපතා මිල දී ගන්නා ආහාර ද්‍රව්‍ය සියයට තිහකින් අඩු වී තිබේ. එය ගණන් බලන සංවිධානය රට තුළ ආර්ථිකය සියයට හතකින් පහළ වැටෙන බව අනතුරු අඟවා තිබුණි. පන්දහස බැගින් දෙන්නට රු. බිලියන 55ක් පළමු වටයේ දී රජය වියදම් කර ඇත. හය මාසයක් සහන දෙන්නට වැය කරන ධනය රු. බිලියන 233ක් වනු ඇතැයි සලකා තිබේ. මෙම වේගයෙන් ගියහොත් ශ‍්‍රී ලංකාවට කොවිඩ් වසංගතයෙන් ගැලවෙන්නට වසර 2030 වන තෙක් බලා සිටින්නට සිදුවෙන බව පර්ෙය්ෂකයන් කියා සිටි කරැණකි. රජය ඒ වන විට දරමින් සිටි පිරිවැය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 1.5ක වියදමක් වශයෙන් සැලකේ. අඩුම වශයෙන් සියයට 3.9ක් වැය කළ යුතු බව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය නිර්දේශ කර ඇත. 

සහන දෙන අතරවාරයේ ණය අයකර ගැනීම ප‍්‍රමාද කරන ලෙස බැංකුවලට නියම කර තිබේ. ව්‍යාපාරිකයන්, නිෂ්පාදකයන් හා අලෙවිකරුවන් යන සියලු දෙනා බරපතළ ගැටලුවලය. සංචාරක ව්‍යාපාරයේ සිට ත්‍රිවිලර් පදවන්නා තෙක් ආණ්ඩුවෙන් යමක් බලාපොරොත්තුව සිටී. වෘත්තීය අංශ සහන ඉල්ලා පාරට බහින තැනකය. රජයේ ආදායම බිඳ වැටී ඍණ ආර්ථිකයකට ගමන් කරන අතරවාරයේ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය කියන සැලැස්ම අනුව වියදම් කළහොත් ජනීජනයාගේ පීඩනය තවත් බරපතළ වනු නිසැකය.   

රට තුළ රෝගීන් හඳුනාගත හැකි ක‍්‍රම අතර මෙතෙක් භාවිත කරන ලද්දේ පී.සී.ආර්. පරීක්ෂාව පමණකි. මුල් කාලයේ මෙම යන්ත‍්‍ර රටට තිබුණේ එකකි. දවසකට පරීක්ෂණ පනහක් හෝ කර ගැනීමට බලවත් වෙහෙසක් දැරිය යුතු විය. පළමු රෝගියා වාර්තා වූ අවස්ථාවේ සිට පියවරෙන් පියවර ඉදිරියට ගොස් තිබේ. එය දුෂ්කරය. මතවාද බහුලය. තර්ක හා විවේචන තිබේ. මෙම පරීක්ෂණ අත්‍යවශ්‍ය බව මුලින් දක්වන ලද පර්ෙය්ෂකයන්  දැන් හුවාදක්වන අන්දමට රෝගියා සැකහැර දැන ගැනීමට විනා කොවිඩ් රෝගය වළක්වන්නට පරීක්ෂණවලින් පිටිවහලක් නැත. පී.සී.ආර්. ටෙස්ට් කිරීම දක්වා කාලය තෙක් ආසාදිතයෝ නිදැල්ලේ හැසිරෙති. එවැනි පසුබිමක ආසාදිතයන් සොයා කොපමණ ජනගහනයක් පරීක්ෂණවලට ලක් කළ යුතු ද යන්න ගැටලුවකි. මිනුවන්ගොඩ ප‍්‍රදේශයේ කොවිඩ් පොකුරක් වාර්තා වන විට සෞඛ්‍ය අංශ එම ප‍්‍රදේශයේ පරීක්ෂණ 50,336ක් කරන විට රෝගීන් 1,791ක් වාර්තා වී තිබුණි. එම පරීක්ෂණ පනස් දහස සෑහෙන ආයෝජනයකි. 

කොවිඩ් වෛරසය හා සටන් කරන්නට ජාත්‍යන්තරය ශ‍්‍රී ලංකාව හා එකතු විය. චීනය හා ඉන්දියාව ආධාර කළේය. අමෙරිකාව හා යුරෝපා සංවිධානය ද්‍රව්‍ය හා මූල්‍ය ප‍්‍රදාන එවීය. ජනයා තමන්ට හැකි පමණින් රජය හා එකතු විය. ඉටුකම අරමුදල ගොඩනැගෙන්නේ එතැනිනි. ආසියානු සංවර්ධන බැංකුව පසුගිය මැයි මාසයේ දී මෙරට සෞඛ්‍ය අංශය ප‍්‍රතිසංවිධානයට වෙන්කර ඇති මුදලින් අමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 15ක් වහාම නිදහස් කළේ පී.සී.ආර්. පරීක්ෂණ කරන ප‍්‍රමාණය සියයට තිහකින් නැංවීම සඳහාය. එම යන්ත‍්‍ර සවිකරන අවස්ථාව වන විටත් රට තුළ පරීක්ෂණ ලක්ෂයක් සම්පූර්ණ කර තිබුණි. දිනකට පරීක්ෂණ දහසක් කරන මට්ටමට පැමිණි පසු රජය තීරණයක් ගත් අතර කොවිඩ් මර්දන ජාතික කාර්යසාධක බලකාය අප්‍රේල් 23 නිවේදනය කළේ එදින සිට පරීක්ෂණ කිරීමට පෞද්ගලික රෝහල්වලට ද අවසර නිකුත් කරන බවය. එයට හේතුව මුදල් ඇති ජනකොටසට පෞද්ගලිකව එහි වියදම දරා ගැනීමට ඉඩ දීම බව නොරහසකි. මුල් කාලයේ දී රට තුළ තිබුණේ එක යන්ත‍්‍රයකි. දැන් රට තුළ ස්ථාන විසි පහක පරීක්ෂණ කට්ටල තිබේ. දවසකට පරීක්ෂණ අට දහසක් කරන්නට පුළුවන්කමක් ඇත.

ඇන්ටිජන් හා කොවිඩ් එන්නත ගැන අවධානය

වෛරසයේ හැසිරීම අධ්‍යයනය කළ වෛද්‍ය පර්යේෂකයෝ ආසාදිතයන්ගේ ආශ‍්‍රිතයන් හඳුනාගත් පසු නිරෝධායනය කර නිවෙස් බලා යැවීමට කලින් දෙවැනි පරීක්ෂණය අනවශ්‍ය වියදමක් බව වටහා ගත්හ. දේශපාලන කණ්ඩායම් එය වරදවා තේරුම් ගත්තේය. පී.සී.ආර්. වෙනුවට ඇන්ටිජන් පරීක්ෂාවට යොමු විය. එය විනාඩි දහයක් හෝ පැය භාගයක් අතර ප‍්‍රතිඵල ලබා ගත හැකිය. මෙම පරීක්ෂණ කට්ටල මෙරටට ගෙන ඒම ඒවායේ ටෙන්ඩර් පටිපාටි, පෞද්ගලික අංශයේ ජාවාරමක් යනාදී වශයෙන් විශාල කලබැගෑනියක් හට ගැනිණ. මිනුවන්ගොඩ බ‍්‍රැන්ඩික්ස් ආයතනයේ පැතිරෙන අවස්ථාවේ දී නිදහස් වෙළෙඳ කලාපයේ කම්හල් පෞද්ගලික මට්ටමින් ඇන්ටිජන් එනම් වහාම ප‍්‍රතිඵල ලබාගත හැකි කට්ටල ඇනවුම් කළ අතර එය රජයේ වියදමක් බවට චෝදනා කළේ පදනම් විරහිතවය. එය නුසුදුසු බවට වූ විරෝධය මගහැරෙන්නේ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය ඇන්ටිජන් ටෙස්ට් කට්ටල ලක්ෂයක් ලංකාවට පිරිනැමීමෙන් ඉනික්බිතිවය. 

ජාත්‍යන්තර වාර්තා හෙළි කරන පරිදි කොවිඩ් වෙනුවෙන් එන්නතක් සොයාගෙන තිබේ. චීනය, සිංගප්පූරුව, බ්‍රිතාන්‍යය, අමෙරිකාව හා කියුබාව තමන්ගේ එන්නත් සාර්ථක බව කියයි. කෙසේ වෙතත් බ්‍රිතාන්‍යය එන්නත සියයට අනූවක් හා අමෙරිකානු එන්නත සියයට අනූ පහක් සාර්ථක බව ප‍්‍රකාශ වී තිබේ. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය අසමානතා වළක්වනු සඳහා ලෝකයේ සියලුම රටවලට ජන අනුපාතය හා අවදානම සලකා පළමු වටයේ එන්නත් කෝටාවක් වෙන් කර තිබේ. ශ‍්‍රී ලංකාවේ ජනගහනයෙන් සියයට විස්සකට එනම් මිලියන පහකට එන්නත් ලබා ගත යුතු යැයි දක්වා තිබේ. එය ප‍්‍රකාශ වූ වහා නොදන්නා එන්නතකට ලංකාව පරීක්ෂණාගාරයක් විය යුතු නැති බව කියා සිටි මෙරට දේශපාලනඥයෝ එය වහා ප‍්‍රතික්ෂේප කළහ. වාසනාවක තරම එයින් දිනකට පසු ඇතැමුන් ස්ථාවරය වෙනස් කරගෙන තිබේ. ආණ්ඩුව ගෙන්වා ජනතාවට එන්නත් නොකරන්නේ නම් විපක්ෂය එයට සූදානම් අතර අවසරය ඉල්ලා තිබේ. නමුත් මේවා සම්බන්ධයෙන් රටට ඇති ගැටලු පිරිවැය බව නිසැකය. එක එන්නතක මිල හා ඒවා ගෙන්විය යුතු සුවිශේෂී තත්ත්ව සලකන විට දියුණු වෙමින් පවතින රටක ආර්ථිකයකට හිස ඔසවන්නට නොදෙන බව නිසැකය.  

ගාමිණී  සරත් ගොඩකන්ද  - දේශය පුවත්පත